Jonge, onervaren trainees presteren vaak verrassend goed en soms zelfs beter dan hun ervaren collega’s. Ik merk het iedere dag weer bij ORMIT in het werken met onze jonge talenten. Wat doen ze om zo succesvol te zijn en doet er ervaring er dan helemaal niet toe?
Leren verslaat weten
In redelijk stabiele werkomgevingen, zoals in de bouw of in ziekenhuizen, is het hebben van ervaring nog steeds erg belangrijk. Laat jij je graag behandelen door een chirurg die een operatie voor de eerste keer doet? Toch zien we in de huidige VUCA (Volatile, Uncertain, Complex, Ambigue) wereld dat ontwikkelingen zo snel gaan en veel werkomgevingen zo snel veranderen dat daar 85% van de huidige kennis over 5 jaar achterhaald is. Leren wordt daarom steeds belangrijker dan weten. En dat is nu juist waar starters goed in zijn.
Onbevangen vertrouwen
Wat kenmerkt een groentje? Het gebrek aan ervaring. Een beperking die ze vervolgens handig weten om te zetten in hun voordeel. Ze zijn gedreven en willen graag het verschil maken. Om succesvol te zijn, hebben ze anderen nodig. Vanuit deze intrinsieke motivatie gaan ze gretig en enthousiast op zoek naar de noodzakelijke kennis en expertise om complexe vraagstukken te kunnen oplossen. Ze zoeken daarbij continu de grenzen van hun eigen kunnen op.
Vanuit hun zelfvertrouwen en onbevangenheid wijken ze af van, voor hen nog niet, bestaande paden en ongeschreven regels. Ze beginnen simpelweg met het stellen van -naïeve en kritische – vragen aan relevante stakeholders en experts en vragen veelvuldig om feedback. Door het slim combineren van de vergaarde informatie komen ze vaak tot vernieuwende inzichten en weten ze haarfijn hiaten of conflicten bloot te leggen. Juist met deze verbindende kwaliteiten, op zowel inhoud als relatie, maken ze het verschil.
Intuïtief raak
Wat is de kracht van routiniers? Hun enorme hoeveelheid kennis en (levens)ervaring die maakt dat ze nieuwe situaties snel, en vaak zonder er bewust over na te denken, doorzien. Ze handelen snel en doelgericht op basis van een arsenaal aan eerder bewezen succesvolle werkwijzen.
Ze worden hierbij geleid door een sterk ontwikkelde intuïtie; onze hersenen plaatsen razendsnel eerdere ervaringen in de huidige context om hoofd van bijzaken te kunnen scheiden en tot een besluit te komen. Het vermogen om eerdere ervaringen en inzichten te verbinden en er op voort te bouwen, maakt dat routiniers sterk zijn in het genereren van nieuwe ideeën en vaak politiek handig opereren. Dit meesterschap maakt ze in bepaalde omstandigheden uitermate effectief.
Kwaliteiten van een groentje
Kwaliteiten van een routinier
Rookie smarts is een mindset
Ervaring is waardevol, maar de waarde ervan wordt ook vaak overschat. Daartegenover wordt de waarde van onervarenheid vaak onderschat. Juist de manier waarop onervaren medewerkers denken en werken om hun gebrek aan ervaring te compenseren is een bepalende succesfactor. En niet alleen voor hen, maar voor iedereen die blijvend succesvol wil zijn in deze VUCA wereld. Leiderschapsgoeroe Liz Wiseman noemt deze manier van denken en werken rookie smarts.
Rookie smarts zijn is een keuze, een mindset. Het maakt niet uit hoe oud je bent of hoeveel ervaring je hebt, je kunt altijd (weer opnieuw) beginnen om te denken met de openheid en wendbaarheid van een starter. De routinier die in staat is om, afhankelijk van wat de situatie vraagt, te bewegen tussen een groentje en een routinier mindset is uitermate succesvol.
Ervaren rookies
De best presterende ‘rookies’ blijken zelfs ervaren leiders te zijn die een carrièreswitch hebben gemaakt en leiding geven aan een voor hen nieuw domein (een nieuwe rol, een onbekende branche). Ze brengen dan in hun rol het beste van twee werelden samen: het intuïtief snel snappen wat er aan de hand is en de ervaring om effectief te handelen in combinatie met het vermogen om naïeve vragen te stellen, snel te leren, nieuwe mogelijkheden te zien en netwerken te bouwen.
Goed matchen is de kunst
Vanuit organisatieperspectief is het de kunst om de juiste persoon of het juiste team, op het juiste moment, op de juiste plaats te zetten. In VUCA-omgevingen: snel veranderend, zonder een duidelijke of eenduidige oplossingsrichting en met teveel informatie om door één persoon te bevatten, maken onervaren medewerkers vaak het verschil. In situaties waar een gemaakte fout onherstelbaar is, is het inzetten van onervaren medewerkers onacceptabel risicovol. Denk aan een OK, een tandemsprong of het installeren van organisatie brede nieuwe software.
Gretige groentjes en rake routiniers: dé combinatie voor succes
Zonder goede aansturing en begeleiding kunnen groentjes gevaarlijk zijn voor hen zelf en anderen. Mét goede begeleiding maken ze juist het verschil voor de organisaties waar ze werken. Het beste van beiden komt naar boven als starters in het begin van een loopbaan begeleid worden door ervaren collega’s met een ‘groentjes-mentaliteit’.
