Toen ik een halfjaar geleden het avontuur van het Nationaal Energietraineeship aanging, kreeg ik de mogelijkheid dat te combineren met een functie bij Netbeheer Nederland. De brancheorganisatie waarin alle netbedrijven, landelijk en regionaal, verenigd zijn.
Ik kreeg de rol van traject-versneller in de werkgroep die bezig was met de verkenning van het integrale energiesysteem van 2030-2050 (II3050). Ik stapte daarmee op een al rijdende trein. De eerste fase, waarin vier klimaatneutrale scenario’s zijn ontwikkeld door Berenschot en Kalavastra, was immers al in april 2020 opgeleverd.
Voor deze rijdende trein was het volgende station al bepaald. Een team van experts vanuit de verschillende netbedrijven werkte samen aan volgende fasen. Een tweede fase waarbij de impact op de infrastructuur en de behoefte aan flexibiliteit in kaart werd bracht. Gevolgd door de derde fase met een focus op de ontwikkelpaden voor infrastructuur en flexmiddelen en een doorvertaling naar kosten, ruimte en uitvoerbaarheid.
Deze twee fasen zijn 29 april jl. gezamenlijk gepubliceerd in het rapport: Het energiesysteem van de toekomst, integrale infrastructuurverkenning 2030 – 2050.
Als traject-versneller heb ik de experts kunnen ondersteunen in de afronding van de verkenning, en heb ik een sturende rol gehad in het tot stand komen van het rapport. Daarbij was ik in het bijzonder verantwoordelijk voor alle versie beheer en heb ik als traffic manager opgetreden in het contact met redactie en vormgeving. Gedurende deze bijzondere reis heb ik veel mogen leren. Behalve dat mijn kennis met betrekking tot de inhoud enorm is gegroeid – waardoor ik steeds beter mijn taak binnen de werkgroep kon vervullen – heb ik ook veel geleerd over het proces. Ik vond het mooi om te zien hoe de samenwerking tussen de netbedrijven verliep, en dat transparantie in de afstemming met stakeholders veel aandacht kreeg. De gedachte bij de netbedrijven is dat we deze route naar 2050 met z’n allen en in gezamenlijk overleg af moeten leggen. Ik geloof sterk in het bundelen van krachten, want uiteindelijk is het geheel groter dan de som der delen.
Het proces bracht ook uitdagingen met zich mee, want probeer maar eens het overzicht te houden in een rapport dat meer dan 20 schrijvers kent. Voor het waarborgen van consistentie in de teksten en het ontwikkelen van een behapbare samenvatting werd een kleine taskforce in het leven geroepen voor de eindfase. Ik vond het heel leuk en leerzaam om me bij deze groep te kunnen voegen.
Met een flinke snelheid hebben we het beoogde station behaald. Toch is dit eerder een startpunt dan een eindbestemming. Het energiesysteem van de toekomst geeft een beeld van onze nationale energiehuishouding tussen 2030 en 2050 op basis van beschikbare informatie. En zoals wij niet stil hebben gezeten, wordt er om ons heen ook hard gewerkt aan verschillende sectorale plannen (zoals regionale energiestrategieën en de transitievisie warmte). Het plan is dan ook om een dergelijke energiesysteemverkenning periodiek te herhalen en in samenspraak met verschillende betrokken partijen regelmatig actuele vervolgstudies op te leveren. De integrale verkenningen vormen een belangrijke bouwsteen voor de integrale afweging door het Rijk. Keuzes op basis van deze afweging worden door de overheid vastgelegd in diverse uitvoeringsplannen; netbeheerders en andere partijen werken deze keuzes uit in hun investeringsplanen. Deze trein zal dus nog wel een tijdje rijden, en ik blijf ook graag nog even aan boord.
Ik deel graag een link naar de samenvatting van het rapport voor de belangrijkste bevindingen, en wie weet wil wel je tanden zetten in het rapport. Daarnaast geeft dit filmpje een heldere uitleg van het energiesysteem van de toekomst. Maar voor ik afsluit wil ik graag aandacht vragen voor de vijfde conclusie met een focus op de uitvoerbaarheid. Een combinatie van schaars technisch personeel en lange doorlooptijden voor projecten brengt uitdagingen met zich mee. Er is meer snelheid nodig, en we hebben mensen nodig!
Ik heb het afgelopen halfjaar gemerkt dat het prima opstappen is op een rijdende trein. Ik heb het ervaren als leuk, leerzaam en voldoening gevend. In mijn ogen kunnen we de energietransitie ook zien als rijdende trein. Een trein die zal moeten versnellen, en daar hebben we elkaar voor nodig. Je bent van harte uitgenodigd om op deze trein te stappen. Neem je tijd te ontdekken wat jouw bijdrage kan zijn en stap aan boord. We hebben verschillende inzichten, expertise en persoonlijke kwaliteiten nodig. Dat heeft de ontwikkeling van dit rapport voor mij opnieuw aangetoond, want hoewel ik geen expert ben op de technische inhoud, was mijn rol bij de totstandkoming van het rapport van grote waarde.
