Uit representatief onderzoek van Viking blijkt dat meer dan 70% van werknemers vindt dat werk een negatieve invloed heeft op hun privéleven. Alhoewel 4 op de 5 Nederlanders aangaf over het algemeen een goede balans te hebben tussen werk en privé, bleek toen wij verder doorvroegen dat het merendeel toch significante negatieve gevolgen ervaart door hun werk. Dit komt vooral door de volgende drie werkomstandigheden:
- Een grotere werklast (21%)
- Een negatieve werkomgeving (8%)
- Telefoontjes en e-mails beantwoorden buiten werktijden (6%)
Deze onbalans uit zich in de grote lijnen hetzelfde bij mannen en vrouwen en lijdt tot de onderstaande klachten:
- Stress en spanning (50%)
- Niet genoeg tijd voor ontspanning en zelfzorg (38%)
- Werk niet van zich af kunnen zetten (37%)
- Niet genoeg slaap (32%)
- Fysieke/ mentale medische diagnose (18%)
Is deze disbalans normaal? Annemie Schuitemaker, focusoloog en career coach bij Career & Live, meent; “De vraag die we ons moeten stellen is ‘wat is normaal?’. Ik denk dat werk privé onder druk zet en andersom privé werk. Het gaat om de balans in ons leven, tussen inspanning en ontspanning, inspanning en herstel. Stress is niet het probleem, maar het enorme gebrek aan herstel. We racen maar door zonder pauze te nemen overdag, in het weekend, tijdens de vakantie. We staan letterlijk altijd aan. We lummelen te weinig.”
Opvallend is dat mannen en vrouwen sterk verschillen in de mate waarin ze hun werk niet van zich af kunnen zetten als ze thuis zijn. 44% van vrouwelijke ondervraagden zeggen dat dit een negatief gevolg heeft op hun privéleven. ‘Slechts’ 28% van mannen kampt met dit probleem. Volgens Schuitemaker heeft dit te maken met het schuldgevoel van vrouwen. “Ze willen iedereen pleasen en voor iedereen hun best doen. Als mannen niet werken denken ze er ook niet aan.”
Probleem van deze tijd?
De resultaten uit ons onderzoek werpen de vraag op of dit een probleem is van de moderne tijd. Van verwachtingen van de baas. Van de druk van hedendaagse technologie (in plaats van het ouderwetse pen en papier). 40% van werknemers boven de 50 is namelijk van mening dat werk hun privéleven niet negatief beïnvloedt, terwijl 80% van millennials zegt dat werk hun privéleven wel nadelig beïnvloedt. In een recent artikel in het FD schrijven wetenschappers Hans Kasper en Jose Bloemen er het volgende over.
“De laatste (crisis)jaren zijn bedrijfsprocessen ‘lean and mean’ geworden en zijn werknemers ontslagen. Hierbij gaat het vaak om de ondersteunende functies. De zogenaamde achterblijvers moeten dit werk erbij nemen. Daardoor verandert hun werk inhoudelijk. Zij worden meer en meer gedwongen tot het verrichten van werk waarvoor ze niet zijn aangenomen. Bovendien past dit werk niet bij hun competenties of interesses. De werkdruk neemt toe en het werkplezier af. Stress, burn-outs, ziekteverzuim en overwerk zijn het gevolg.”
Maar er schijnt ook verschil in mentaliteit mee te spelen. Zo geeft het merendeel van de 45-plussers (meer dan 56%) aan dat zij nog nooit hun werk-privé balans hebben opgeofferd. Het merendeel van 18-24-jarigen zei al wel een keer hun werk-privé balans te hebben opgeofferd. De voornaamste reden hiervoor is dat zijn bang waren voor negatieve gevolgen voor hun baan, als zij de werk-privé balans niet opgaven (31%). Daarnaast speelden ook het opbouwen van een CV (16%) en het krijgen van een promotie (16%), een salarisverhoging (16%) of een unieke ervaring (16%) mee voor deze carrièrestarters.
1 /4 werknemers kent wet flexibel werken niet
Net als de slogan van de belastingdienst kan werken voor velen niet leuker gemaakt worden, maar misschien toch wel wat makkelijker. In de eerste plaats kunnen mensen kijken of de Wet flexibel werken een optie is. 1 op de 5 werknemers zegt namelijk dat flexibel werken hun een betere balans zou geven.
De Wet flexibel werken (Wfw) uit 2016 geeft werknemers de mogelijkheid om hun werkduur, -tijden, en -plaats aan te passen naar hun behoeften. Werkgevers moeten dit verzoek honoreren, tenzij het verzoek zwaarwegende gevolgen heeft voor bedrijfsbelangen. Toch blijkt uit ons onderzoek dat 25% van de werknemers zonder goede reden zijn afgewezen toen zij beroep deden op de Wfw. En een ander kwart van de Nederlandse werknemers heeft zelfs nog nooit van deze wet gehoord.
“Het feit dat niet iedereen bekend is met deze wet verbaast me niet, want niet alle werkgevers zijn welwillend om de wet echt onder de aandacht te brengen, dat vinden ze ‘lastig’”, aldus Schuitemaker.
En dat is jammer, want de wet is juist tot stand gekomen om werknemers meer handvatten te geven een goede werk-privé balans te bewerkstelligen. Vooral de jongste werknemers zijn veelal niet bekend met de Wet op flexibel werken. 77% van 18-24 jarigen heeft er nog nooit van gehoord.
Wat kan werkgever nog meer doen?
1 op de 7 werknemers vindt dat hun werkgever te weinig doet om een goede werk-privé balans te bevorderen. Dit terwijl de werknemers heel goed weten welke aanpassingen zij graag door hun werkgever zien ingevoerd. 35% van werknemers geeft namelijk aan dat zogenaamde welzijnsoplossingen, zoals het aanmoedigen van een positie bedrijfscultuur – zonder pesten-, voor een betere werk-privébalans kunnen zorgen. Een dergelijk bedrijfscultuur kan bijvoorbeeld worden gestimuleerd door het nemen van vakanties en pauzes aan te moedigen. Maar ook het tegengaan van overwerken en e-mails en telefoontjes buiten werktijd beantwoorden kan hierbij helpen.
Een kwart van Nederlanders meent daarnaast dat flexibel werken, zoals thuiswerken of met flexibele uren werken, hun werk en privéleven beter in balans kan brengen. Hier komt de Wet of flexibel werken dus weer van pas. En is het ook echt aan de werknemers zelf om hier gebruik van te maken, want 77% van de werknemers heeft nog nooit aanspraak gemaakt op de Wfw.
Schuitemaker: “Wetten helpen, maar het gaat vooral om jouw keuzes in het leven, daar kan geen wet tegen op. Durf jij te kiezen voor wat voor jouw belangrijk is? Mensen worden vaak gedreven door angst. Stel dat ik…? Wat gebeurt er als…? Je eigen cirkel van invloed is echter veel groter dan je denkt. En aanspraak durven maken op deze wet is daar een van.”
Ben jij opzoek naar een baan en ben je op zoek naar tips bij het solliciteren? Lees dan deze blog om hulp te ontvangen bij het vinden van jou eerste baan!
Ben jij hoogopgeleid talent, bijna afgestudeerd en op zoek naar een traineeship, business course of inhousedag? Of hulp nodig bij de zoektocht naar jou eerste droombaan? schrijf je dan in voor onze Talentpool!
